Neuweg 245 Orchideestraat 8-10

Neuweg 245 Orchidee…

Het uit een aantal gebouwen samengestelde gemeentelijke complex is gesticht in 1907 als 'inrichting voor lijders aan besmettelijke ziekten'. De gebouwen van `Verpleeghuis de Orchidee' zijn ontworpen door de toenmalige gemeentearchitect P. Andriessen en hebben de stilistische kenmerken van een destijds gangbare, aan de Chaletstijl verwante Overgangsstijl. Het complex bestond oorspronkelijk uit twee barakken voor lijders aan dyphterie, tyfus, roodvonk, Spaanse griep en andere besmettelijke ziekten, een observatiebarak en een directeurswoning met kantoor. In 1919 werd het complex uitgebreid met een ontsmettingsgebouw, waar ontsmettende baden konden worden genomen, en een transformatorgebouwtje. Toen de medische bestemming voor het complex verdween met de sluiting van het verpleeghuis in 1980, hebben de gebouwen onder meer de functie van kantoor en appartementen gekregen. Omschrijving Een aantal onderdelen van het ziekeninrichting maken nog steeds deel uit van het complex. De directeurswoning en de twee ziekenbarakken op het voormalige ziekenhuisterrein zijn opvallend vanwege hun verfijnde detaillering. Het ontsmettingsgebouw en het transformatorgebouw zijn veel soberder vormgeven. Directeurswoning Het huis staat met twee bouwlagen onder een kap, die is samengesteld uit een schilddak en twee steekkappen in de vorm van een zadeldak. De daken zijn gedekt met geglazuurde tuiles du nord en hebben uitkragingen die liggen op gesneden klampen. De gevels zijn boven een met een rollaag afgedekte plint opgetrokken in schone baksteen, die wordt verlevendigd met speklagen van oranje verblendsteen. Boven de recht gesloten gevelopeningen liggen hardstenen lateien en eveneens van verblendsteen vervaardigde, segmentboogvormige ontlastingsbogen. De vensters zijn tevens voorzien van hardstenen onderdorpels.Het huis heeft een symmetrische, op de Neuweg gerichte voorgevel met in het midden twee vensters en in het dakschild daarboven een dakkapel onder een uitkragend schilddak met een terracotta piron en met terracotta schubben beklede wangen. De uitkragende dakrand rust op gesneden klampen, die op hardstenen consoles zijn geplaatst. De onder zadeldaken staande risalieten aan weerszijden van de middenpartij bevatten twee vensters op de begane grond en een tweetal smalle vensters in de zolderverdieping. De geveltop is voorzien van een houten voorschot. De eveneens symmetrische linker zijgevel heeft in het midden een onder een bovenlicht staande deur en aan weerszijden van de deur een venster. In het dakschild hierboven staat een smallere versie van de dakkapel boven de voorgevel. Tegen de rechter zijgevel staat een aanbouw. In het dakschild hierboven is een dakkapel geplaatst als die in de linker zijgevel. Ook tegen de achtergevel staat een aanbouw. De dakkapel is grotendeels vergelijkbaar met die in de voorgevel, maar bezit laaddeuren en een hijsbalk met een windkast. Ziekenbarakken De twee ziekenbarakken staan achter de directeurswoning. De barakken hebben een grote overeenkomst in hoofdvorm en detaillering en verschillen slechts op onderdelen van elkaar. De barakken staan met één bouwlaag onder met tuiles du nord gedekte zadeldaken. De daken hebben uitkragingen die liggen op gesneden klampen. De gevels zijn boven een met een rollaag afgedekte plint opgetrokken in schone baksteen, die wordt verlevendigd met speklagen van oranje verblendsteen. De recht gesloten vensters staan onder hardstenen lateien en rollagen van oranje verblendsteen. De zuidoostelijke kopgevel van de verst van de directeurswoning af staande barak bevat drie vensters op de begane grond en één zoldervenster. De uitkragende dakranden zijn voorzien van windveren, een houten tuit en een eveneens van hout vervaardigd voorschot. De dakrand heeft een knik ter hoogte van een aan de zijgevel bevestigde serre. Deze tegen de rechter hoek van de zuidoostelijke gevel aanstaande, voornamelijk in glas n houten opgetrokken uitbouw met openslaande deuren is verfraaid met geometrische decoratiemotieven en gesneden consoles, die de uitkragende dakrand ondersteunen. Tegen de gevel staat een aanbouw, die de verbinding vormt met een later gebouwd volume. De andere langsgevel De tweede barak is vergelijkbaar. De detaillering en het materiaalgebruik zijn identiek, maar de indeling van de gevels is iets anders. Ontsmettingsgebouw Het op een rechthoekige plattegrond staande gebouw staat onder een zadeldak dat is gedekt met tuiles du nord. De uitkragende dakranden liggen op klampen. De gevels zijn opgetrokken in schone baksteen boven een met een rollaag afgedekt trasraam en bevatten recht gesloten, onder strekken staande gevelopeningen. De op de Orchideestraat gerichte langsgevel is blind. De uitkragende dakranden van de kopgevels zijn voorzien van een voorschot en windveren met een kleine houten tuit. In de op de directeurswoning en de ziekenbarakken gerichte gevel staan een aantal deuren, waartussen smalle vensters zijn geplaatst. Transformatorgebouw Het eveneens rechthoekige transformatorgebouw staat onder een met tuiles du nord gedekt schilddak met op klampen liggende uitkragende dakranden. De gevels zijn opgetrokken in schone baksteen boven een met een rollaag afgedekt trasraam. De gevels bevatten vensters met een roedenverdeling, die staan tussen strekken en hardstenen onderdorpels. Waardering De gebouwen van het voormalige ziekenhuiscomplex zijn van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische, de architectuurhistorische en de ensemblewaarde, alsmede vanwege de gaafheid. De gebouwen van het voormalige ziekenhuiscomplex zijn heeft cultuurhistorische waarde als een bijzondere uitdrukking van een typologische ontwikkeling in de bouw van scholen. De gebouwen van het voormalige ziekenhuiscomplex zijn is van architectuurhistorisch belang vanwege de kwaliteit van de ontwerpen, vanwege de op de functie aangepaste vormgeving van de diverse volumes en vanwege de voor de bouwtijd kenmerkende hoofdvorm, materiaalgebruik en detaillering. De gebouwen van het voormalige ziekenhuiscomplex hebben ensemblewaarde en stedenbouwkundige waarde vanwege de sterke onderlinge architectonische en stedenbouwkundige samenhang van de samenstellende onderdelen en vanwege de situering aan een kruispunt. De gebouwen van het voormalige ziekenhuiscomplex zijn tevens van belang vanwege de herkenbaarheid en de ruime mate van gaafheid de exterieurs. De gebouwen van het voormalige ziekenhuiscomplex hebben ook zeldzaamheidswaarde vanwege de bijzondere oorspronkelijk functie van een aantal complexonderdelen.